በዩናይትድ ስቴትስ የወሰዷቸው ጨካኝ እና ኃላፊነት የጎደላቸው የፋይናንስ ፖሊሲዎች በዓለም አቀፍ ደረጃ ከፍተኛ የሆነ የዋጋ ንረት አስከትለዋል፣ ሰፊ የኤኮኖሚ መረበሽ እና ድህነት በተለይም በማደግ ላይ ባሉ ሀገራት ላይ ከፍተኛ ጭማሪ አስከትሏል ይላሉ የአለም ባለሙያዎች።
በሰኔ ወር 9 በመቶ በላይ የነበረውን የአሜሪካን የዋጋ ግሽበት ለመቆጣጠር በሚደረገው ትግል፣ የዩኤስ ፌዴራል ሪዘርቭ የወለድ ምጣኔን በአራት እጥፍ ከፍ አድርጎ አሁን ካለበት ከ2.25 እስከ 2.5 በመቶ ይደርሳል።
በአርሜኒያ ዬሬቫን የሚገኘው የፖለቲካ እና ኢኮኖሚ ስትራቴጂካዊ ጥናት ማዕከል ሊቀመንበር ቤንያሚን ፖጎስያን ለቻይና ዴይሊ እንደተናገሩት ጭማሪው የዓለም የገንዘብ ገበያን አስተጓጉሏል፣ ብዙ በማደግ ላይ ያሉ ሀገራት ከፍተኛ የሆነ የዋጋ ንረት እያጋጠማቸው ነው፣ ፊት ለፊት የፋይናንስ ተቋቋሚነት ለማግኘት የሚያደርጉትን ጥረት እያሳየ ነው። የተለያዩ ዓለም አቀፍ ፈተናዎች.
"ከዚህ ቀደም በዩሮ እና በሌሎች ምንዛሬዎች ላይ ከፍተኛ የሆነ የዋጋ ቅናሽ አስከትሏል፣ እናም የዋጋ ንረቱን ማባባሱን ይቀጥላል" ብለዋል።
በአናፖሊስ ሜሪላንድ የዋጋ ንረት እያደገ በመምጣቱ ሸማቾች በሴፍዌይ ግሮሰሪ ውስጥ ስጋ ይሸምታሉ
በቱኒዚያ ጠንካራ የዶላር እና የእህል እና የኢነርጂ ዋጋ መጨመር የሀገሪቱን የበጀት ጉድለት ወደ 9.7 በመቶ ከጠቅላላ የሀገር ውስጥ ምርት ውስጥ ዘንድሮ እንደሚያሰፋው ከዚህ ቀደም ከተተነበየው 6.7 በመቶ እንደሚሆን የማዕከላዊ ባንክ ገዥ ማርዋን አባሲ ተናግረዋል።
በዚህ አመት መጨረሻ ላይ የሀገሪቱ ያልተከፈለ የህዝብ ዕዳ 114.1 ቢሊዮን ዲናር (35.9 ቢሊዮን ዶላር) ወይም ከጠቅላላ የሀገር ውስጥ ምርት ውስጥ 82.6 በመቶ ይደርሳል ተብሎ ይጠበቃል።ቱኒዚያ አሁን ያለው የፋይናንስ መበላሸት ከቀጠለ ወደ ነባሪ እየሄደች ነው ሲል የኢንቨስትመንት ባንክ ሞርጋን ስታንሊ በመጋቢት ወር አስጠንቅቋል።
የቱርኪ አመታዊ የዋጋ ግሽበት በሐምሌ ወር ከፍተኛ 79.6 በመቶ የደረሰ ሲሆን ይህም በ24 ዓመታት ውስጥ ከፍተኛው ነው።አንድ ዶላር በ18.09 የቱርክ ሊራ የተገበያየበት ነሀሴ 21 ሲሆን ይህም ከአንድ አመት በፊት ከነበረው ጋር ሲነጻጸር 100 በመቶ ያሽቆለቆለ ሲሆን የዶላር ምንዛሪ ዋጋ 8.45 ሊራ ነበር።
በከፍተኛ የዋጋ ንረት ሳቢያ ሰዎችን ከገንዘብ ችግር ለመከላከል ዝቅተኛውን የደመወዝ ክፍያ ማሳደግን ጨምሮ መንግስት ጥረት ቢደረግም ቱርኮች ኑሮአቸውን ለማሸነፍ እየታገሉ ነው።
በአንካራ የሚገኘው የቁጠባ ሱቅ ባለቤት ቱንካይ ዩክሰል እንደተናገረው ከዓመቱ መጀመሪያ ጀምሮ የዋጋ ጭማሪ በማሳየቱ ቤተሰቦቻቸው ከግሮሰሪ ዝርዝር ውስጥ እንደ ስጋ እና የወተት ምርቶች ያሉ የምግብ ምርቶችን አቋርጠዋል።
ዩክሴልን ጠቅሶ ዢንዋ የዜና አገልግሎት “ሁሉም ነገር በጣም ውድ ሆኗል የዜጎች የመግዛት አቅም በእጅጉ ቀንሷል” ብሏል።አንዳንድ ሰዎች መሠረታዊ ፍላጎቶችን መግዛት አይችሉም።
የዩኤስ ፌዴሬሽኑ የወለድ መጠን መጨመር “በእርግጥ በማደግ ላይ ባሉ አገሮች የዋጋ ንረት አስከትሏል” ሲል ፖጎስያን ተናግሯል።
"ዩናይትድ ስቴትስ የጂኦፖለቲካዊ ጥቅሟን ለማስከበር የዶላር ሃይልን እየተጠቀመች ነው። ዩናይትድ ስቴትስ ለድርጊቷ ሀላፊነት መሸከም አለባት፣ በተለይም ዩኤስ ራሷን እንደ ዓለም አቀፋዊ የሰብአዊ መብት ተሟጋች ስለሁሉም ሰው እንደሚያስብ።
"በአስር ሚሊዮኖች የሚቆጠሩ ሰዎችን ህይወት የበለጠ አሳዛኝ ያደርገዋል, ነገር ግን ዩናይትድ ስቴትስ በቀላሉ ግድ የላትም ብዬ አምናለሁ."
የዩኤስ ፌዴራል ሪዘርቭ ሊቀመንበር የሆኑት ጀሮም ፓውል ኦገስት 26 ላይ አስጠንቅቀዋል ዩኤስ በመጪዎቹ ወራት ከፍተኛ የወለድ መጠን መጨመር እንደምትችል እና በ40 ዓመታት ውስጥ ከፍተኛውን የዋጋ ግሽበት ለመቅረፍ ቆርጣለች።
በፔኪንግ ዩኒቨርሲቲ የጓንጉዋ አስተዳደር ትምህርት ቤት ተባባሪ ፕሮፌሰር ታንግ ያኦ የዋጋ ግሽበትን መቀነስ የዋሽንግተን ቀዳሚ ቅድሚያ የሚሰጠው ጉዳይ በመሆኑ ፌዴሬሽኑ ለሚመጣው አመት አብዛኛው የዋጋ ጭማሪን እንደሚቀጥል ይጠበቃል።
ይህም ዓለም አቀፋዊ የፈሳሽ ችግር እንዲፈጠር ያደርጋል፣ ከዓለም ገበያዎች ወደ አሜሪካ ከፍተኛ የካፒታል ፍሰት የሚያበረታታ እና የበርካታ ገንዘቦች ዋጋ እንዲቀንስ ያደርጋል ያሉት ታንግ፣ ፖሊሲው የስቶክ እና የቦንድ ገበያው እንዲቀንስ፣ ኢኮኖሚያዊ እና ደካማ አገሮችን እንደሚያመጣም ተናግሯል። እንደ የዕዳ ነባሪዎች መጨመር ያሉ ተጨማሪ አደጋዎችን ለመሸከም የፋይናንስ መሠረቶች።
የአለም አቀፉ የገንዘብ ተቋም ፌዴሬሽኑ የዋጋ ጫናዎችን ለመዋጋት የሚያደርገው ሙከራ በውጭ ምንዛሪ ዕዳ የተጫኑ አዳዲስ ገበያዎችን ሊመታ እንደሚችል አስጠንቅቋል።
"የአለምአቀፍ የፋይናንስ ሁኔታዎች ስርዓት አልበኝነት መጨናነቅ በተለይ ከፍተኛ የገንዘብ ድክመቶች፣ ያልተፈቱ ወረርሽኞች ተግዳሮቶች እና ከፍተኛ የውጭ የፋይናንስ ፍላጎት ላላቸው ሀገራት ፈታኝ ይሆናል" ብሏል።
Spillover ውጤት
የሼንዘን የመረጃ ኢኮኖሚ ተቋም የፊንቴክ ሴንተር ዋና ዳይሬክተር ዉ ሃይፈንግ የፌዴሬሽኑ ፖሊሲ መስፋፋት ላይ የሚያሳድረው ስጋት አሳሳቢ መሆኑን በመግለጽ ለአለም አቀፍ ገበያ ጥርጣሬዎች እና ትርምስ ያመጣል እና ብዙ ኢኮኖሚዎችን በእጅጉ ይጎዳል።
የወለድ ምጣኔን መጨመር የአሜሪካን የሀገር ውስጥ የዋጋ ግሽበት ውጤታማ በሆነ መንገድ አልቀነሰውም የሀገሪቱን የፍጆታ ዋጋም አላቃለለውም ብለዋል Wu።
የአሜሪካ የሸማቾች የዋጋ ግሽበት በ9.1 በመቶ በ12 ወራት ውስጥ ወደ ሰኔ ወር ከፍ ብሏል፣ ይህም ከህዳር 1981 ወዲህ ከፍተኛው ፈጣን ጭማሪ እንዳለው ይፋ መረጃዎች ያሳያሉ።
ሆኖም ዩናይትድ ስቴትስ ይህንን ሁሉ እውቅና ለመስጠት እና ግሎባላይዜሽንን ለማሳደግ ከሌሎች ሀገራት ጋር ለመስራት ፈቃደኛ አይደለችም ምክንያቱም ከሀብታሞች እና ከወታደራዊ-ኢንዱስትሪ ኮምፕሌክስ ጋር ከጥቅም ውጭ መንቀሳቀስ ስለማትፈልግ ነው ብለዋል Wu ።
ለምሳሌ በቻይና ላይ የሚጣለው ታሪፍ ወይም በሌሎች ሀገራት ላይ የሚጣል ማንኛውም ማዕቀብ የአሜሪካን ሸማቾች የበለጠ ወጪ ከማድረግ እና የአሜሪካን ኢኮኖሚ አደጋ ላይ ከማዋል ውጪ ምንም አይነት ተጽእኖ እንደሌለው ው ተናግረዋል።
ባለሙያዎች ማዕቀብ መጣል ዩናይትድ ስቴትስ የዶላር ልጇን የምታሳድግበት ሌላ መንገድ አድርገው ይመለከቱታል።
የብሪተን ዉድስ ስርዓት በ1944 ከተመሠረተበት ጊዜ ጀምሮ የአሜሪካ ዶላር የአለም አቀፉን የመጠባበቂያ ገንዘብ ሚና ተረክቧል፣ እና ባለፉት አስርተ አመታት ዩናይትድ ስቴትስ የአለም አንደኛ ኢኮኖሚ ሆና ቀጥላለች።
ነገር ግን፣ እ.ኤ.አ. በ 2008 የተከሰተው የዓለም የፊናንስ ቀውስ የፍፁም የአሜሪካ የበላይነት ማብቃት ጅምር ነው።ቻይና፣ ሩሲያ፣ ህንድ እና ብራዚልን ጨምሮ የዩናይትድ ስቴትስ ማሽቆልቆል እና “የሌሎች መነሳት” የአሜሪካን ቀዳሚነት ተቃውመዋል ሲል Poghosyan ተናግሯል።
ዩኤስ ከሌሎች የስልጣን ማዕከላት እያደገ የሚሄደውን ፉክክር መጋፈጥ ስትጀምር የዶላርን ሚና እንደ አለም አቀፋዊ መጠባበቂያ ገንዘብ ለመጠቀም ወሰነች የሌሎችን መነሳት ለመቆጣጠር እና የአሜሪካን የበላይነት ለመጠበቅ በምታደርገው ጥረት።
የዶላርን አቋም በመጠቀም አሜሪካ ሀገራትን እና ኩባንያዎችን የአሜሪካን ፖሊሲ ካልተከተሉ ከአለም አቀፍ የፋይናንስ ስርዓት እቆርጣቸዋለሁ በማለት ዛቻ ሰንዝሯል ብሏል።
"የዚህ ፖሊሲ የመጀመሪያ ተጠቂ ኢራን ነበረች፣ይህም በከባድ የኢኮኖሚ ማዕቀብ የተጣለባት" Poghosyan አለ።"ከዚያም ዩናይትድ ስቴትስ ይህን የማዕቀብ ፖሊሲ በቻይና ላይ ለመጠቀም ወሰነች, በተለይም የቻይና የቴሌኮሙኒኬሽን ኩባንያዎች, እንደ Huawei እና ዜድቲኢ ያሉ, እንደ 5G አውታረ መረቦች እና አርቲፊሻል ኢንተለጀንስ ባሉ አካባቢዎች ለአሜሪካዊው የአይቲ ግዙፍ ተፎካካሪዎች ነበሩ."
የጂኦፖለቲካ መሳሪያ
የአሜሪካ መንግስት ዶላሩን ጂኦፖለቲካዊ ጥቅሙን ለማራመድ እና የሌሎችን መጨመር ለመቆጣጠር እንደ ተቀዳሚ መሳሪያ እየተጠቀመበት ነው፣በዶላር ላይ ያለው እምነት እየቀነሰ መምጣቱን እና ብዙ ታዳጊ ሀገራት ለንግድ ዋና መገበያያ ገንዘብ አድርገው ለመተው ይፈልጋሉ ሲል ፖጎስያን ተናግሯል። .
"እነዚያ ሀገራት በአሜሪካ ዶላር ላይ ያላቸውን ጥገኝነት የሚቀንሱበትን ዘዴዎችን ማብራራት አለባቸው, አለበለዚያ ኢኮኖሚያቸውን ለማጥፋት የማያቋርጥ የአሜሪካ ስጋት ውስጥ ይሆናሉ."
የጓንጉዋ አስተዳደር ትምህርት ቤት ባልደረባ ታንግ በማደግ ላይ ያሉ ኢኮኖሚዎች በአሜሪካ ኢኮኖሚ ላይ ያላቸውን ጥገኝነት ለመቀነስ ዋና ዋና የንግድ አጋሮችን እና የፋይናንስ እና የኢንቨስትመንት መዳረሻዎችን ቁጥር በማሳደግ በንግድ እና በፋይናንሺያል ዘርፍ እንዲከፋፈሉ ጠቁመዋል።
የዶላር ቅነሳው በአጭር እና በመካከለኛ ጊዜ አስቸጋሪ ቢሆንም ደመቅ ያለ እና የተለያየ የአለም የፋይናንስ ገበያ እና የገንዘብ ምንዛሪ ስርዓት በዶላር ላይ ያለውን ጥገኝነት ሊቀንስ እና የአለም አቀፍ የፋይናንስ ስርዓትን ሊያረጋጋ ይችላል ብለዋል ታንግ።
ብዙ አገሮች የያዙትን የአሜሪካ ዕዳ መጠን በመቀነሱ የውጭ ምንዛሪ ክምችታቸውን ማብዛት ጀምረዋል።
የእስራኤል ባንክ በካናዳ፣ በአውስትራሊያ፣ በጃፓን እና በቻይና የውጭ ምንዛሪ ክምችት ላይ ቀደም ሲል በዩኤስ ዶላር፣ በእንግሊዝ ፓውንድ እና በዩሮ ብቻ ተወስኖ የነበረውን የገንዘብ መጠን መጨመር በሚያዝያ ወር አስታውቋል።
የአሜሪካ ዶላር ከአገሪቱ የውጪ ክምችት ፖርትፎሊዮ 61 በመቶውን ይሸፍናል፣ ከዚህ ቀደም ከነበረው 66.5 በመቶ ጋር ሲነጻጸር።
የግብፅ ማዕከላዊ ባንክ በያዝነው ሩብ ዓመት 44 ሜትሪክ ቶን ወርቅ በመግዛት የተለያዩ የፖርትፎሊዮ ስትራቴጂዎችን እንዳስጠበቀ፣ ይህም 54 በመቶ ጭማሪ ማሳየቱን የዓለም የወርቅ ምክር ቤት አስታወቀ።
እንደ ህንድ እና ኢራን ያሉ ሌሎች ሀገራት ብሄራዊ ገንዘቦችን በአለም አቀፍ ንግዳቸው ስለመጠቀም እየተወያዩ ነው።
የኢራን ጠቅላይ መሪ አያቶላ አሊ ካሜኒ ከሩሲያ ጋር ያለውን የሁለትዮሽ ንግድ ዶላር ቀስ በቀስ እንዲተው በሐምሌ ወር ጥሪ አቅርበዋል ።እ.ኤ.አ. ጁላይ 19 እስላማዊው ሪፐብሊክ በውጭ ምንዛሪ ገበያው የሪያል-ሩብል ንግድ ጀመረ።
"ዶላር አሁንም እንደ አለምአቀፍ የመጠባበቂያ ገንዘብ ሚናውን ይጠብቃል, ነገር ግን የዶላላይዜሽን ሂደት መፋጠን ጀምሯል" ብለዋል ፖጎስያን.
እንዲሁም ከቀዝቃዛው ጦርነት በኋላ ያለው ለውጥ የመልቲፖላር አለም መመስረት እና የፍፁም የአሜሪካ የበላይነት ማብቃቱ የማይቀር ነው ብለዋል ።
የልጥፍ ሰዓት፡- ሴፕቴምበር-05-2022